Ademhalingsziekten van virale, bacteriële, inflammatoire en schimmelachtige oorsprong
Ademhalingssymptomen bij paarden kunnen vergelijkbaar zijn (hoesten, sputum, verhoogde inspanning en/of ademhalingsfrequentie), maar de oorzaken van deze symptomen kunnen verschillen. Virale infecties komen vaak voor.
Virussen komen veel voor, met name het herpesvirus dat verantwoordelijk is voor de beruchte rhinopneumonie. Helaas bestaat er geen specifieke behandeling voor deze virussen.
Bacteriën kunnen ook de luchtwegen binnendringen, met name droes, wat zeer besmettelijk is. Antibiotica kunnen soms nodig zijn.
Soms is het gewoon een allergische reactie op hooi, zoals bij paardenastma; in dat geval zijn corticosteroïden of bronchusverwijders nuttig.
Ten slotte zijn schimmelinfecties vrij zeldzaam. Om een diagnose te stellen, worden de luchtwegen met een camera (endoscoop) bekeken. Hiermee kunnen monsters van meer of minder diep in de luchtwegen worden genomen, die voor analyse naar het laboratorium worden gestuurd.
Pathologie van de bovenste luchtwegen
Laryngeale hemiplegie:
Laryngeale hemiplegie houdt in dat een kraakbeen (arytenoid) in het strottenhoofd van het paard een mate van verlamming vertoont, variërend in ernst, waardoor een kenmerkend geluid ontstaat tijdens inspanning (hoornen). De verlamming van dit kraakbeen veroorzaakt een vernauwing van de diameter van de luchtpijpinlaat, waardoor, met name tijdens inspanning, de luchtstroom naar de diepe luchtwegen afneemt. Dit kan leiden tot inspanningsintolerantie, variërend in ernst afhankelijk van de intensiteit van de inspanning die het paard nodig heeft.
De diagnose van deze pathologie kan meestal worden gesteld via endoscopie (onderzoek met een camera) van de bovenste luchtwegen in rust.
Dynamische endoscopie (de camera wordt op zijn plaats gehouden bij het strottenhoofd terwijl het paard werkt) maakt visualisatie van dit gebied tijdens inspanning mogelijk, wat aanvullende informatie oplevert voor een optimale gerichte behandeling. In de meeste gevallen, en afhankelijk van de mate van verlamming, bestaat de behandeling uit het plaatsen van een prothese in het verlamde kraakbeen om het in een meer open positie te fixeren, of het reïnnerveren van het verlamde kraakbeen zodat het geleidelijk weer normaal functioneert.
Dorsale verplaatsing van het zachte gehemelte
Dit betreft een verplaatsing van het zachte gehemelte boven de epiglottis. Dit vermindert de luchtstroom door de diepe luchtwegen en veroorzaakt een snurkgeluid tijdens inspanning, evenals inspanningsintolerantie. Een dynamische endoscopie (het plaatsen van een camera in de keel van het paard tijdens het werk) is nodig om dit type verplaatsing te diagnosticeren, dat in de meeste gevallen niet aanwezig is in rust.
Zeefbeenhematoom
Een zeefbeenhematoom is een massa die zich ontwikkelt in de neusholten. Het kan soms intermitterende bloedingen en ademhalingsgeluiden veroorzaken. Behandeling is soms noodzakelijk.
Luchtzakinfectie of schimmelinfectie
Luchtzakken zijn met lucht gevulde holtes die zich bilateraal ten opzichte van de keel bevinden. Bacteriële of schimmelinfecties kunnen hier voorkomen. Het is belangrijk om ze endoscopisch te laten onderzoeken bij verdenking op een luchtzak, aangezien er grote bloedvaten en zenuwen door dit gebied lopen, wat ernstige gevolgen kan hebben als ze worden aangetast.
Sinusaandoeningen
Sinusaandoeningen komen vaak voor bij paarden. Meestal gaan ze gepaard met gebitsafwijkingen en in dit geval zien we vaak een eenzijdige purulente en misselijkmakende afscheiding. Soms zijn chirurgische behandeling om de inhoud af te voeren en gebitsverzorging noodzakelijk.
Rustendoscopie
Bij endoscopie wordt een camera via de neusholten in de luchtwegen van het paard gebracht. Dit onderzoek maakt visualisatie van de verschillende structuren van de bovenste luchtwegen mogelijk, visualiseert de hoeveelheid slijm en beoordeelt de aanwezigheid van verdikkingen of andere afwijkingen in de diepe luchtwegen. Daarnaast kunnen via de endoscoop monsters worden genomen om bacteriële, virale of inflammatoire luchtwegaandoeningen te diagnosticeren.
Dynamische endoscopie tijdens inspanning
Bij dynamische endoscopie wordt een camera in de keel van het paard geplaatst tijdens inspanning. Dit onderzoek maakt het mogelijk om de bovenste luchtwegen te beoordelen tijdens bepaalde werkzaamheden of een bepaalde positie van het hoofd en de hals van het paard. Dynamische endoscopie is zeer nuttig bij ademhalingsgeluiden tijdens inspanning of om bepaalde aandoeningen van de bovenste luchtwegen te diagnosticeren die niet zichtbaar zijn bij rustendoscopie (bijv. verplaatsing van het zachte gehemelte).
Tracheale lavage
Tracheale lavage omvat het injecteren van steriele vloeistof in de luchtpijp en het verzamelen hiervan voor macroscopisch onderzoek met het blote oog. De vloeistof wordt vervolgens naar het laboratorium gestuurd voor bacteriologische analyse, voor de detectie van virussen of schimmels, en voor cytologische analyse (analyse van de cellen in de vloeistof).
Bronchoalveolaire lavage
Bronchoalveolaire lavage omvat het injecteren van steriele vloeistof in de bronchiën en het verzamelen hiervan. De vloeistof wordt visueel onderzocht en vervolgens naar het laboratorium gestuurd om de aanwezigheid van ontstekingscellen, bloed, enz. te bepalen.
Arteriële bloedgasmeting
Hierbij wordt bloed uit een slagader afgenomen en worden zuurstof, koolstofdioxide en pH gemeten om een idee te krijgen van de kwaliteit van de gasuitwisseling, de zuurstofvoorziening van het paard, enz.